Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Een voornamelijk Nederlands consortium van sterrenkundigen en natuurkundigen gaat de komende 5 jaar de sterke kernkracht vanuit alle hoeken bekijken. Ze ontvangen van NWO 3,1 miljoen euro om 10 jonge onderzoekers aan te stellen op het snijvlak van theoretische en experimentele deeltjesfysica, kernfysica, astrofysica en astronomie. Het project wordt geleid door astrofysicus Anna Watts van de Universiteit van Amsterdam.
Tekening van een blauwe zandloper-achtige vorm met een oranjerode bol in het midden. De zandloper-uiteinden stellen jets voor en de bol de botsende neutronensterren.
Een momentopname van de simulatie van twee botsende neutronensterren. (c) Philipp Mösta et al

De theorie van sterke kernkracht (ook wel quantum-chromodynamica) verklaart hoe quarks zich verbinden tot protonen en neutronen, die op hun beurt atoomkernen vormen. Hoewel de basisprincipes goed begrepen zijn, is het vaak moeilijk om er berekeningen mee te doen. Dit geldt vooral in situaties waarbij grote hoeveelheden quarks betrokken zijn, zoals in neutronensterren.

Verschillende perspectieven
In het project willen de wetenschappers de gevolgen van de sterke kernkracht vanuit verschillende perspectieven te bekijken. Daarbij worden allerlei metingen gebruikt: van nucleaire fysica tot botsingen in versnellers en van zwaartekrachtsgolven tot astronomische waarnemingen van neutronensterren. Bij al die processen speelt de sterke kernkracht een wezenlijke rol, maar steeds op weer andere manieren.

Kloof overbruggen
Nu opereren die onderzoeksvelden vaak nog afzonderlijk van elkaar, stellen de aanvragers vast. Terwijl de betreffende onderzoekers in Nederland vaak letterlijk dicht bij elkaar zitten. "Door de kloof te overbruggen tussen het hete quark-gluonplasma van deeltjesbotsingsexperimenten en de ultradichte materie in de kernen van neutronensterren, hopen we een echte doorbraak te bereiken in ons begrip van de quantum-chromodynamica", aldus projectleider Anna Watts (UvA).

NWO
De beurs voor het onderzoek naar sterke kernkracht komt vanuit het subsidieprogramma met de naam NWO Open Competitie ENW - XL. Dit programma, dat woensdag 30 miljoen euro financierde, is bedoeld voor brede samenwerking in fundamenteel onderzoek.