UVEX kan snel bronnen van ultraviolet licht in het heelal opsporen. Hierdoor kan de telescoop explosies vastleggen die volgen op uitbarstingen van zwaartekrachtgolven veroorzaakt door samensmeltende neutronensterren, zogeheten kilonova’s. De telescoop zal ook een ultraviolet-spectrograaf hebben om sterexplosies en zware sterren te bestuderen.

UVEX vormt een aanvulling op gegevens van andere ruimtetelescopen die dit decennium grote onderzoeken uitvoeren, zoals ESA’s Euclid-missie en NASA's Nancy Grace Roman Space Telescope, die in mei 2027 gelanceerd zal worden. Samen zullen deze missies een moderne kaart van ons universum opleveren, op meerdere golflengten.

De UVEX-missie werd geselecteerd voor een missie van twee jaar en zal ongeveer 300 miljoen dollar kosten, exclusief lanceerkosten.

De hoofdonderzoeker van de missie is Fiona Harrison van Caltech in Pasadena, Californië, VS. Andere instellingen die bij de missie betrokken zijn, zijn University of California at Berkeley, Northrop Grumman en Space Dynamics Laboratory. Astronoom en zwaartekrachtgolfexpert Samaya Nissanke is co-I. Samen met haar groep heeft zij bijgedragen aan de identificatie van de zogeheten tegenhangers van zwaartekrachtgolven in het ultraviolette deel van het elektromagnetisch spectrum.

Bas Dorsman, promovendus aan de UvA en lid van het UVEX-team: “UVEX gaat een doorslaggevende rol spelen in ons begrip van het compacte object dat overblijft vlak na het samensmelten van twee neutronensterren. Dat UVEX is geselecteerd is fantastisch nieuws, en het was heel leuk en fascinerend om tijdens mijn masters in het UVEX-team te werken. Ik deed daar simulaties aan de ultraviolette straling die vrijkomt bij de uiteindelijke botsing van zwaartekrachtgolf-producerende compacte objecten.”

Teamlid Geert Raaijmakers voegt daaraan toe: “Het is geweldig om te zien hoe het harde werk van het team de afgelopen jaren, waaronder het werk van vele PhD-studenten, UVEX van een idee op papier tot een geselecteerde NASA-missie heeft gebracht! Ik verwacht dat UVEX veel spannende ontdekkingen in het heelal in UV gaat doen, maar ben in het bijzonder erg benieuwd wat het ons gaat vertellen over de mechanismen die een kilonova genereren.”