Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
uva.nl
Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde null

UV-straling van zware sterren verhindert ontstaan Jupiter-achtige planeet

29 februari 2024

Een internationaal team van wetenschappers met daarbij onder andere Alessandra Candian en Annemieke Petrignani van de Universiteit van Amsterdam heeft met behulp van ruimtetelescoop Hubble en het ALMA-observatorium aangetoond dat uv-straling van zware sterren kan verhinderen dat planeten ontstaan. De onderzoekers publiceren hun bevindingen op 1 maart in het vakblad Science.
De protoplanetaire schijf d203-506 (linksonder) heeft zoveel last van de uv-straling van zware sterren in het Trapeziumcluster (rechtsboven) dat een Jupiter-achtige planeet-in-wording niet gevormd kan worden.
De protoplanetaire schijf d203-506 (linksonder) heeft zoveel last van de uv-straling van zware sterren in het Trapeziumcluster (rechtsboven) dat een Jupiter-achtige planeet-in-wording niet gevormd kan worden.

Het team bestudeerde de Orionnevel, een bekende kraamkamer van sterren. De sterrenkundigen ontdekten dat een Jupiter-achtige planeet-in-wording in de protoplanetaire schijf d203-506 niet gevormd kon worden doordat zware sterren in het Trapeziumcluster in de buurt intense uv-straling produceren. De uv-straling zorgt ervoor dat gas uit de protoplanetaire schijf wordt gestoten. Daardoor is er te weinig gas over om een planeet te vormen.

Wetenschappelijk artikel
A far-ultraviolet-driven photoevaporation flow observed in a protoplanetary disk. Door: Olivier Berné, Emilie Habart, Els Peeters, Ilane Schroetter, Amelie Canin, Ameek Sidhu, Ryan Chown, Emeric Bron, Thomas J. Haworth, Pamela Klaassen, Boris Trahin, Dries Van De Putte, Felipe Alarcon, Marion Zannese, Alain Abergel, Edwin A. Bergin, Jeronimo Bernard-Salas, Christiaan Boersma, Jan Cami, Sara Cuadrado, Emmanuel Dartois, Daniel Dicken, Meriem El-Yajouri, Asuncion Fuente, Javier R. Goicoechea, Karl D. Gordon, Lina Issa, Christine Joblin, Olga Kannavou, Baria Khan, Ozan Lacinbala, David Languignon, Romane Le Gal, Alexandros Maragkoudakis, Raphael Meshaka, Yoko Okada, Takashi Onaka, Sofia Pasquini, Marc W. Pound, Massimo Robberto, Markus Rollig, Bethany Schefter, Thiebaut Schirmer, Thomas Simmer, Benoit Tabone, Alexander G.G.M. Tielens, Silvia Vicente, Mark G. Wolfire & PDRs4All team. Science, 1 maart 2024. [origineel]