Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde

Veni's voor Julia Bodensteiner en Robin Baeyens

25 augustus 2025

Twee UvA-astronomen hebben een Veni-beurs toegekend gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kent Veni-subsidies toe aan in totaal 28 talentvolle UvA-wetenschappers. De Veni is een persoonsgebonden wetenschappelijke beurs en maakt deel uit van het NWO-Talentprogramma. Dr. Julia Bodensteiner en Dr. Robin Baeyens krijgen de beurzen voor hun werk aan respectievelijk massieve sterren en exoplaneten.

Elke onderzoeker krijgt maximaal 320.000 euro toegewezen. De beurs is een stimulans voor avontuurlijke, talentvolle en baanbrekende onderzoekers om de komende drie jaar hun eigen onderzoeksideeën verder te ontwikkelen. In totaal honoreert NWO in deze ronde tweehonderd onderzoeksprojecten.

Over het onderzoek

Hoe een kosmische dans ons leert over zwaartekrachtsgolven

Dr. J.K. Bodensteiner (v), Universiteit van Amsterdam

Zwaartekrachtsgolven zijn rimpelingen in de ruimtetijd veroorzaakt door samensmeltende nauwe paren zwarte gaten of neutronensterren aan het einde van een dramatische kosmische dans. Hoe zulke nauwe paren van compacte objecten ontstaan is een centrale vraag in de astrofysica. De gangbare theorie interpreteert ze als eindproducten van nauwe dubbelsterevolutie, maar welke en hoeveel dubbelsterren uiteindelijk de ruimtetijd laten rimpelen is moeilijk te beantwoorden. Dit project richt zich op unieke waarnemingen van snel rondtollende OeBe-sterren die draaien rond een partner, en ons al dansend veel meer kunnen leren over de weg naar zwaartekrachtsgolven. 

In hogere sferen: Hoe sterrenlicht de samenstelling van planeetatmosferen bepaalt

Dr. R. Baeyens (m), Universiteit van Amsterdam

Ook planeten buiten ons zonnestelsel kunnen een dampkring hebben. Maar uit welke stoffen deze bestaat, weten onderzoekers niet zeker. Toch is deze vraag erg belangrijk om te bepalen hoe de planeet is ontstaan en of er leven zou kunnen zijn. Dit onderzoek gebruikt de James Webb-ruimtetelescoop om de dampkringen van exoplaneten te observeren en leert ons dat de hun samenstelling afhangt van het sterrenlicht dat ermee reageert.

Verheugd

Bodensteiner en Baeyens zijn beide zeer verheugd met de toekenning. Bodensteiner: "We weten al ruim 150 jaar van deze snel ronddraaiende OeBe sterren, maar met mijn Veni-project hoop ik eindelijk meer licht te laten schijnen op hun oorsprong." Baeyens: "Één voorbeeld van een gas dat door sterlicht wordt beïnvloed is ozon in de aardatmosfeer. Maar we weten nog niet hoe sterlicht exoplaneten beinvloedt. Deze vraag beantwoorden is cruciaal om de evolutie van exoplaneten te begrijpen, en na te gaan of ze misschien leven herbergen."